Szkodra-miasto zaklęte w czasie i historii

Szkodra najlepiej prezentuje się po zachodzie słońca, kiedy puder nocy przykrywa jej mankamenty, dobre jedzenie wypełnia brzuch, a raki zmniejsza ostrość widzenia. No nie jest to najpiękniejsze miasto w Albanii, ale ma w sobie tyle nieodpartego uroku osobistego i parę tłustych turystycznych smaczków, że chętnie tu wracamy.

Szkodra: Free walking tour

Jeżeli tylko jest taka możliwość, to warto zacząć zwiedzanie każdego miejsca od darmowej wycieczki. Free walking tour jest oparta na dobrowolnych napiwkach, dlatego też przewodnicy wprost wychodzą ze skóry, by zarzucić Cię zabawnymi ciekawostkami i przydatnymi informacji, które pozwolą Ci uniknąć fakapów.

Godziny i więcej szczegółów znajdziesz o, tutaj. Najlepiej wcześniej skontaktuj się z organizatorem mailowo.

Psst! Klikając w koordynaty zostaniesz przekierowany do Google Maps 🙂

Atrakcje w Szkodrze

Fabryka masek weneckich (Venice Art Mask Factory)

Lokalizacja: 42°04’56.2″N 19°31’46.1″E

Godziny otwarcia: Codziennie: 8:00–17:00

Cena biletu: Jeżeli coś kupisz (a pokusa jest spora), to zwiedzaniejest darmowe, jeżeli nie – wtedy zapłacisz 5 euro za osobę.

Musisz przyznać, że fabryka masek weneckich w Szkodrze brzmi nieco abstrakcyjne. Nie spodziewaliśmy się po tym miejscu zbyt wiele, dlatego gdy tylko przekroczyliśmy próg sklepu, żuchwy powypadały nam z zawiasów. W fabryce produkowane są prawdziwe dzieła sztuki, które następnie trafiają do weneckich butików i są sprzedawane za miliony złotych monet.

Koniecznie wybierz się na krótką wycieczkę po fabryce z przewodnikiem, który świetnie mówi po angielsku. Nie musisz robić wcześniejszej rezerwacji, po prostu pojaw się w sklepie i zapytaj o możliwość zobaczenia, jak produkowane są maski.

Szkodra: Miasto Rowerów

Szkodra to taki albański Amsterdam, przynajmniej jeżeli chodzi o stężenie rowerzystów na metr kwadratowy. Na rowerze dotrzesz praktycznie wszędzie i nawet nie stracisz zbyt dużo elektrolitów, bo cała okolica jest płaska niczym nasza planeta dla płaskoziemców. Opcji wycieczek rowerowych jest multum. Od tych niedalekich do zamku Rozafy (Kështjella e Rozafës), mostu Mesi (Ura e Mesit) czy Shiroke, aż po te bardziej odległe do kanionu Kirit (Kanioni i Kirit) oraz kanionu Prekal (Kanione Prekal) albo wzdłuż rzeki Buna.

Trasy rowerowe znajdziesz tutaj: https://www.komoot.com/pl-pl/guide/59562/trasy-rowerowe-w-shkoder.

W okolicy Bulevardi Skënderbeu znajduje się sporo wypożyczalni rowerów, a najlepszą renomą cieszy się Shkodra Rent Bike (42°03’58.6″N 19°30’54.2″E).

Szkodra: Zamek Rozafy (Kështjella e Rozafës)

Lokalizacja: 42°02’47.2″N 19°29’37.0″E

Otwarte codziennie: 9:00–16:00

Bilet: 400 leków

Zbudowany w starożytności zamek przetrwał okresy imperiów rzymskiego i osmańskiego, jego mury przetrwały do dzisiaj, a wszystko to dzięki jednej kobiecie.

Czas na legendę

Dawno, dawno temu na terenach dzisiejszej północnej Albanii żyło sobie trzech braci, którzy mieli piękne żony. Bracia pracowali bardzo ciężko, dzień i noc, aby zbudować zamek, który miał chronić ich miasto, ale za każdym razem, gdy kończyli pracę, mury budowli się waliły. Nie wiedzieli dlaczego.

Pewnego dnia spotkali starego człowieka, który powiedział im, że jest tylko jeden sposób, aby zapobiec zawaleniu się murów zamku – ofiara. Dość konkretna ofiara składająca się z jednej z żon zamurowanej w murach zamku. Decyzja, którą żonę poświęcić, nie była łatwa, więc bracia zadecydowali, że to będzie ta kobieta, która następnego dnia pierwsza przyniesie mężowi posiłek. Brzmi uczciwe.

Dwaj starsi bracia (dobrzy mężowie) ostrzegli swoje żony, natomiast najmłodszy brat (zły mąż) nie pisnął żonie ani słowa. Widocznie musiała naprawdę źle gotować. Gdy następnego dnia żona najmłodszego brata jako jedyna przyniosła swojemu mężowi posiłek, jej mąż roku wyjaśnił, w co ją wpakował. Rozafa nie dość że nie zabiła typa kapciem, to jeszcze się zgodziła. Postawiła jednak ostre warunki – bracia mają zostawić otwór na jej prawą pierś, aby nowonarodzony syn mógł być nią karmiony, kolejny otwór na prawą rękę, aby mogła pieścić dziecko, i trzeci otwór na prawą stopę, aby mogła poruszać kołyską.

Bracia łaskawie spełnili jej życzenie, a zamek nigdy się nie zawalił.

The end.

Rozmiary zamku są naprawdę imponujące, ale to, co prawdziwie zachwyca, to sielankowa panorama, która roztacza się z jego potężnych murów. Po obu stronach zamkowego wzgórza meandrują trzy rzeki: Drin, Kir i Buna, które niczym błękitne wstążki przecinają zielone pola i łąki. W oddali majaczą sylwetki Gór Przeklętych, a całości dopełnia srebrzysta tafla jeziora Szkoderskiego. Z takiej odległości nawet Szkodra prezentuje się całkiem atrakcyjnie.

Na terenie zamku odnajdziesz całkiem nieźle zachowane pozostałości XV-wiecznego meczetu Fatih, cylindryczną wieżę, grobowce, cysternę, w której przechowywano wodę, oraz budynek, w którym obecnie mieści się niewielkie muzeum poświęcone zamkowi i jego historii. Na wprost wejścia do muzeum znajduje się kamienny pomnik upamiętniający śmierć Rozafy.

Podczas zwiedzania spokojniejszych zakątków zamku możesz natrafić na aktualnych mieszkańców twierdzy – żółwie.

Ciekawostka

W XV w. zamek przetrwał długie oblężenie przez osmańskich Turków dzięki tajnemu przejściu w stronę jeziora, o którym najeźdźcy nie mieli pojęcia.

Dojazd

Pod zamkiem znajduje się mały darmowy parking dla samochodów. Możesz też tu dotrzeć rowerem, autobusem miejskim z centrum Szkodry (30 leków) albo taksówką (300 leków).

Szkodra: Ulica Ruga Kolë Idromeno

Lokalizacja: 42°04’08.8″N 19°31’00.9″E

Gwarny, ładnie odrestaurowany deptak pełny jest eleganckich budynków z kolorowymi fasadami i misternymi detalami. Przysiądź w jednej z licznych restauracji, zamów polecane przez kelnera danie, „w trosce o dobre trawienie” zamów kieliszek raki i po prostu chłoń atmosferę tego miejsca, gapiąc się na ludzi. A jeżeli chcesz spojrzeć na miasto z innej perspektywy, to zasiądź na tarasie w hotelu Colosseo (42°04’03.6″N 19°30’52.5″E).

ProTip

Deptak znajduje się rzut beretem i dwa szpagaty od szkoderskiego dworca autobusowego przy rondzie Sheshi Demokracia, dlatego warto szukać noclegu w tych okolicach.

Szkodra: Meczet Abu Bakra (Ebu Bekër Mosque)

Lokalizacja: 42°04’04.0″N 19°30’50.2″E

Godizny otwarcia:
wtorek–sobota: 9:00–16:00
niedziela: 10:00–15:00
poniedziałek: nieczynne

Bilet: 700 leków

Bardzo fotogeniczny i dość młody (wybudowany w 1995 r.) meczet dominuje w centrum Szkodry. Jego wnętrze nie jest zbyt oszałamiające, ale jeśli Cię ciekawi, to możesz wejść do niego, o ile nie odbywa się w nim nabożeństwo modlitewne. Pamiętaj o odpowiednim stroju i zachowaniu.

Szkodra: Muzea

Szkodra zwana jest również Miastem Deszczu i faktycznie zaserwowała nam prysznic za każdym razem, gdy do niej zawitaliśmy. Świetną opcją na deszczowe dni jest wizyta w jednym z muzeów.

Narodowe Muzeum Fotografii Marubi (Muzeu Kombëtar i Fotografisë „Marubi”)

Lokalizacja: 42°04’06.8″N 19°30’56.3″E

Godziny otwarcia:
wtorek–sobota: 9:00–16:00
niedziela: 10:00–15:00
poniedziałek: nieczynne

Bilet: 700 leków

Poświęcone pierwszej albańskiej rodzinie fotografów, w którym prezentowane są dzieła dynastii Marubi oraz PIERWSZE zdjęcie zrobione w Albanii.

Site of Witness and Memory (Vendi i Deshmisëdhe Kujtesës)

Lokalizacja: 42°03’53.7″N 19°31’00.8″E

Godziny otwarcia:
poniedziałek–sobota: 08:30–14:30
wtorek i środa dodatkowo w godzinach 17:00–19:00
Niedziela: 9:00–12:00

Bilet: 200 leków

Muzeum opowiada historię ucisku i okropności systemu komunistycznego. Jest dość sporo do czytania, ale zdecydowanie warto poświęcić na to czas.

Muzeum Historyczne (Muzeu Historik i Shkodrës)

Lokalizacja: 42°04’09.1″N 19°30’33.1″E

Godziny otwarcia:
poniedziałek–piątek: 8:00–15:00
sobota–niedziela: nieczynne

Bilet: 150 leków

Znajduje się w nietuzinkowym, zabytkowym domu z XIX w., który należał do Oso Kuku – bohatera narodowego Albanii. Niestety wystawa nie rzuca na kolana.

Katedra św. Szczepana (Katedralja e Shën Shtjefnit)

Lokalizacja: 42°03’55.8″N 19°31’10.7″E

Otwarte codziennie: 9:00–17:00

Bilet: 2 euro / 200 leków

U schyłku XIX w. była to największa świątynia na Bałkanach, która za czasów komunistycznych została przerobiona na halę sportową. Po upadku komunizmu katedra została odrestaurowana, a w pierwszej mszy uczestniczyła sama Matka Teresa. W 1993 r. odwiedził ją Jan Paweł II. Papież podczas swej wizyty wyświęcił czterech albańskich biskupów (pierwszych od 50 lat). Zostali nimi kapłani w podeszłym już wieku, którzy spędzili wiele lat w komunistycznych obozach i więzieniach

Przy katedrze znajduje się małe Muzeum Diecezjalne (Muzeu Dioqezan; 42°03’54.5″N 19°31’11.7″E), w którym możesz obejrzeć wiele dzieł albańskiej sztuki sakralnej.

Szkodra: Most Mesi (Ura e Mesit)

Lokalizacja: 42°06’52.2″N 19°34’29.7″E

Największy osmański most w Albanii ma ok. 108 m długości, 18 m wysokości i 13 wspaniałych kamiennych łuków utrzymujących ciężar 300 lat. Majestatycznie łączy oba brzegi rzeki Kir i jest najwyżej położoną w Albanii przeprawą przez rzekę.

Wiosną i latem możesz wybrać się na wycieczkę rowerową po okolicy i zakończyć ją, kąpiąc się u stóp mostu w orzeźwiających wodach rzeki Kir.

Nocleg na dziko

Lokalizacja: 42°07’23.1″N 19°35’50.7″E

Niedaleko mostu Mesi znajdziesz bardzo fajne miejsce na nocleg na dziko z widokiem na kanion i rozpadający się most, który wciąż używany przez lokalsów. Jeżeli tak jak ja, lubisz spacerować po mostach w stanie połowicznego rozkładu, to ten na pewno spełni Twoje oczekiwania.

Szkodra: Dojazd

Autobusy kursują regularnie z głównego dworca autobusowego w Tiranie. Podróż trwa ok. 2 godz. i kosztuje 400 leków. Technicznie rzecz biorąc, w Szkodrze nie ma dworca autobusowego. Większość linii autobusowych przystaje w okolicy Sheshi Demokracia (42°04’05.1″N 19°30’43.7″E) w centrum miasta.

Samochodem dojedziesz do Szkodry bez najmniejszych problemów.

Jeżeli interesuje Cię tylko północna część Albanii, rozważ przylot/odlot z lotniska w Podgoricy. Więcej na ten temat w rozdziale „Lot do Podgoricy”.

Historia

Szkodra ma udokumentowane 2200 lat historii, więc mam nadzieję, że znajdziesz 8 godz. na czytanie tego akapitu. A tak serio to przed Tobą najważniejsze wydarzenia z życia Szkodry:

W IV w. p.n.e. miasto rodzi się na wzgórzach wokół zamku Szkodra (Rozafy) i wkrótce zostaje stolicą królestwa iliryjskiego.

Średniowiecze to czas, gdy Szkodra przechodzi z rąk do rąk kolejno Bizancjum, Serbów i Wenecjan.

W latach 1474 i 1478 miasto opiera się dwóm atakom osmańskim, za 3 razem wywiesza białą flagę i przechodzi w tureckie ręce.

W XVII w. miasto zaczyna rozkwitać, staje się gospodarczym pępkiem północnej Albanii. Słynie z doskonałych tkanin, jedwabiu oraz broni.

W XVIII w. nad rzeką Kir staje w rozkroku most Mesi (Ura i Mesit) i tak stoi do dziś.

W XVIII w. mieście co rusz wybuchają powstania przeciwko Turkom.

XIX w. to złoty okres w dziejach miasta.

Biznes kwitnie. Szkodra jest dla mieszkańców Bałkanów niczym Silesia dla mieszkańców Śląska. Działa tu ponad 3500 sklepów z odzieżą, skórą, tytoniem i prochem strzelniczym. Wszystko hand made od lokalnych wytwórców. Miasto aż kipi od kultury i sztuki. Powstaje biblioteka, zawiązują się stowarzyszenia literackie, kulturalne i sportowe, pierwsza albańska gazeta ever wychodzi z tutejszej drukarni. Rodzina fotografów Marubi rozpoczyna tu pracę, pozostawiając po sobie historię Albanii zamkniętą w ponad 150 000 negatywów.

W czasie wojen bałkańskich miasto musi stawić czoła Czarnogórze, Serbii i Turcji. W trakcie I wojny światowej przez miasto przetaczają się Austro-Węgry i Francja.

II wojna światowa to czas okupacji – najpierw włoskiej, a potem niemieckiej. Rok 1944 przynosi wolność.

W 1979 r. trzęsienie ziemi niszczy Szkodrę.

W latach 1990 i 1991 dochodzi do licznych demonstracji i starć z policją, gdy ludność domaga się położenia kresu brutalnemu reżimowi komunistycznemu w Albanii. Po upadku Envera Hodży miasto odżywa i znów staje się zagłębiem przemysłu i kultury.

W grudniu 2010 r. ma miejsce najgorsza powódź w historii miasta.

2024 r. – przyjeżdżasz do niej Ty.

Atrakcje w okolicy Szkodry

Kanion Kirit (Kanioni i Kirit) i kanion Prekal (Kanion i Prekal)

Lokalizacja 42°08’30.8″N 19°39’05.9″E oraz 42°09’35.8″N 19°40’25.3″E

Niezwykle smakowite widoki serwuje droga prowadząca dnem dwóch zaskakująco ładnych kanionów, w których żyłach płynie niebieska rzeka Kiri. W upalne dni jest to idealne miejsce na orzeźwiającą kąpiel w fantazyjnych skalnych basenach, które przez tysiące lat dopieszczała najwspanialsza projektantka – magister Erozja.

Miejscówki z naturalnymi basenami:

·       42°08’21.8″N 19°38’15.3″E – obok płatny parking i restauracja Bar & Restorant Ura E Shtrenjtë

·       42°09’48.3″N 19°41’05.1″E oraz 42°09’48.5″N 19°41’11.1″E – bardziej dzikie i nieokiełznane, z darmowym parkingiem w pobliżu, który może być okupowany przez campery.

Kaniony możesz odwiedzić ze zorganizowaną wycieczką, dzięki czemu nie będziesz musiał martwić się absolutnie niczym. https://kiriadventures.al/services/swimming-picnic-in-the-kiri-river

Shirokë

Lokalizacja: 42°03’27.6″N 19°27’15.0″E

Urokliwa wioska nad brzegiem jezioro Szkoderskiego. Jeżeli lubisz aktywnie spędzać czas, to przyjedź tu rowerem ze Szkodry, a następnie przesiądź się do kajaka lub na SUP-a i spójrz na okolicę z zupełnie innej perspektywy. Na koniec usiądź w jednej z wielu sympatycznych knajpek w mieście, by spróbować lokalnego przysmaku – karpia. Wiem, że trudno w to uwierzyć, ale karp może być naprawdę smaczny.

Wypożyczalnia sprzętu kajaków (również przezroczystych) i SUP-ów: Drini Times +355 69 295 6106; https://drinitimes.al/.

Lokalizacja: 42°03’37.6″N 19°26’59.8″E

Dojazd

Teoretycznie można dojechać tu busikiem z centrum Szkodry, ale godziny odjazdu są tajemnicą poliszynela. Taksówka ze Szkodry powinna kosztować Cię ok. 1000 leków.

Jezioro Szkoderskie (Liqeni i Shkodrës)

Lokalizacja: 42°11’01.3″N 19°17’29.4″E
Znajdziesz tu zieleń, słońce i wznoszące się ponad taflę jeziora wapienne wzgórza porośnięte lasem. Panuje tu zaraźliwy spokój i harmonia, dlatego tak często wybieramy brzeg tego największego w południowej Europie jeziora, by złapać chwilę oddechu w podróży. Możesz odkrywać jego uroki podczas długich spacerów piaszczystym brzegiem, dotrzeć
rowerem do odległych zakątków, a wieczorem wypłynąć na szeroki przestwór jeziora wypożyczonym kajakiem lub SUP-em i gapić się na zachodzące słońce. Będzie Ci tu po
prostu dobrze.

Na terenie Jeziora Szkoderskiego znajduje się aż pięć ptasich rezerwatów objętych ścisłą ochroną. W okolicy jeziora możesz spotkać pelikany kędzierzawe, rybitwy, czaple(białą i
siwą), kormorany, orły czy myszołowy. Prawdziwy ornitologiczny raj, ale oboje wiemy, że i tak najbardziej ucieszysz się na widok pelikana.

Jeżeli spodobał Ci się nasz wpis, będzie nam bardzo miło, jak udostępnisz go dalej.
Myślę, że mogą Cię zainteresować również te wpisy na naszym blogu.
Nasze podróże możesz śledzić na bieżąco na facebooku i na instagramie.
Dzięki, że byłeś/aś z nami tu przez chwilę <3
Do zobaczenia gdzieś w drodze!